ترس، استرس و فشارهای روحی درد امروز جوامع صنعتی و در حال توسعه است؛ طبق اعلام انجمن افسردگی و اضطراب آمریکا، ۴۰ میلیون نفر از مردم این کشور درگیر این عارضه روانی هستند.[۱] در زندگی روزمره مواردی همچون “ترافیک، کارهای ناتمام و عقب افتاده، مشکلات خانوادگی، بیمار شدن، امتحانات و مسائل شغلی” همگی باعث به وجود آمدن استرس در فرد میشود. متاسفانه استرس طولانی مدت و کنترل نشده باعث بروز مشکلات جسمی و روحی فراوانی برای فرد می شود.
استرس و مدیریت زمان
«مرگ، راهی طبیعی برای اعلام این است که شتاب نکنید»
مضمون یک تابلو در اتاق انتظار یک پزشک
تعریف استرس:
استرس یا بیماری شتابزدگی، واکنش فیزیولوژیک بدن در مقابل هر تغییر، تهدید و فشار بیرونی یا درونی است که تعادل روانی را بر هم میزند.
برای کاهش استرس باید گامهای مثبتتری در جهت کنترل بیشتر زمان بردارید. تنها از این راه است که میتوان امیدوار بود که یک توازن صحیح و اساسی بین تقاضاها و پاداشهای شغلی، خانوادگی، دوستیها، تفریحات و فعالیتهای اجتماعی برقرار میشود.
عوارض ناشی از بیماری شتابزدگی (استرس)
- هرگز وقت کافی نداشتن برای انجام تقاضاهای در طول روز.
- احساس خشم و ناکامیاز تأخیر.
- تلاش دو برابر برای انجام هر کاری.
- نداشتن فرصت استراحت پس از رسیدن به منزل.
- مقدور نبودن آرامش حتی در روزهای تعطیل.
- عدم تحمل کسانی که از شما کندترند.
- انجام دادن کارها در لحظات آخر.
- نیاز به «ضرب الاجل طولانی» برای برانگیخته شدن.
کاهش استرس
برای کنترل استرس به طور مؤثر، درک شش عامل کلیدی زیر ضروری است:
آگاهی، پیشبینی، اجتناب، ارزیابی، قاطعیت و اقدام
آگاهی
آگاهی تضمین میکند که استرس، قبل از شروع به رشد، در همان ابتدا شناخته شود. با ثبت موقعیتهای استرسزا، اغلب میتوان این آگاهی را بهبود بخشید.
اگر در مورد اینکه چرا بعضی از موقعیتها یا افراد موجب پریشانی شما میشوند شک دارید، میتوانید با نوشتن «یادداشت روزانه استرس» در مورد احساساتتان به بصیرتهای بیشتری دست یابید.
به مدت پنج روز تمام وقایع، فعالیتها، موقعیتهایی را که در آنها مخصوصاً احساس فشار میکنید یادداشت نمایید.
پیشبینی
این یادداشت روزانه به شما کمک میکند شرایط استرسزا را پیشبینی و بتوانید آن را قبل از وقوع در ذهن خود مجسم کنید. زمانی که تجسم در یک حالت آرامش صورت پذیرد، روبرو شدن با آن اتفاق در زندگی واقعی بسیار سادهتر و موفقیتآمیزتر خواهد شد. تا آنجا که میتوانید این تصویر ذهنی را با جزئیات بیشتری تجسم کنید. به جای اینکه فقط آن را تجسم کنید سعی کنید گفتگوهای آن صحنه را بشنوید و حس کنید. تجسم کنید که با این چالش با آرامش و اعتماد به نفس برخورد میکنید.
اجتناب
ما میتوانیم توانایی خود را در مقابله با استرس به داشتن پول در بانک تشبیه کنیم. هر بار که از آن برداشت میکنیم از اندوخته آن کاسته میشود. اگر موجودی ما به طور مداوم تحت فشار استرس باشد مانند این است که بیش از حد از حسابمان برداشت کردیم، همان طور که صلاحیت مالی ما نزد بانک زیر سؤال میرود، سلامتیمان نیز به خطر میافتد.
با اجتناب از موقعیتهایی که بدون دلیل شما را تحت فشار روانی قرار میدهد، میتوانید این منابع محدود را ذخیره کنید.
ارزیابی
همیشه کاری که میکنید، موجب استرس در شما نمیشود، بلکه این میزان کوشش و تلاش شماست که عامل اصلی آن بشمار میرود. ما ممکن است استرس زیادی را به خاطر تلاش بیش از حد برای تکمیل پروژهای و ضربالاجلی که خودمان به خودمان تحمیل کردهایم، وارد کنیم. در آخر روز پس از فشار زیادی که برای انجام کارها تحمل کردهایم، به رختخواب میرویم و نگران از اینکه آیا میتوانیم به قدر کافی استراحت کنیم تا فردا مجدداً این مسابقه را ادامه دهیم یا نه.
با تغییر اولویتها و مدیریت مؤثر زمان میتوان به راحتی از دچار شدن به «بیماری عجله» اجتناب ورزید.
قاطعیت
به همان نسبت که به حقوق دیگران احترام میگذارید، از حقوق خود نیز دفاع کنید. راز قاطع بودن، در داشتن اعتماد به نفس، عزت نفس و توانایی ارتباط زنده با احساسات واقعی خود در یک حالت آرامش و صداقت با خود است.
انسآنهای تسلیم پذیر، تمایل دارند با پذیرفتن مسئولیت کارهای دیگران به خود، فشارهای روحی بیهودهای را تحمل کنند و به خاطر ترس از طرد شدن همیشه «بله» میگویند.
آنها بیش از حد تلاش میکنند تا رضایت دیگران را کسب کنند یا کوشش میکنند انتظارات و توقعات بیجای دیگران را برآورده سازند.
اقدام
مردم حتی زمانی که از شرایط استرسزا آگاه هستند، اغلب برای تغییر آن کاری نمیکنند. در مطالعاتی که اخیراً صورت گرفته معلوم شده است که ۷۲ درصد مردها و ۴۰ درصد از زنها تحت فشار روحی بودن دائم را میپذیرند. اما فقط تعداد کمی، سعی در تغییر الگوی زندگی خود دارند.