برقراری ارتباط موثر یکی از مهم ترین مهارت های زندگی است که هر کسی باید برای بهبود آن تلاش کند. همدلی، توانایی درک احساسات و دیدگاه‌های دیگران و استفاده از این دانسته‌ها برای مدیریت رفتارمان تعریف می‌شود. تحقیقات نشان می‌دهند، آدم‌های همدل گرایش به بخشندگی بیشتر دارند. اگر شما هم نیاز به بهبود این مهارت‌ها برای زندگی اجتماعی و یا در محیط کار خود دارید، در ادامه مطلب برخی نکات ضروری برای برقراری یک ارتباط موثر را شرح می دهیم.
کاربرد و نتایج همدلی
- تقویت ارتباط بین فردی، افراد
- افزایش احساس درک شدگی و رهایی از تنهایی، حمایت اجتماعی، علاقه اجتماعی
- افزایش احترام و اعتماد
- افزایش مسوولیت پذیری و ایثار
- کاهش بیماری‌های روان تنی، افسردگی و …
- توانمندی جامعه
گام‌های همدلی
- پرهیز از قضاوت و ارزیابی طرف مقابل و استفاده از قضاوت مطلق
- گوش کردن
- درک نیازها و توان مندی‌های طرف مقابل
- تحمل افراد مختلف و مخالف و پذیرش آن‌ها همان گونه که هستند
- دوست داشتنی شدن
- خود را جای دیگران بگذاریم
- تحمل نظرهای مخالف
- احترام قایل شدن برای دیگران
- دوست داشتن دیگران بدون قید و شرط
مانع‌های همدلی
مانع‌هایی که می‌تواند موجب عدم همدلی شود، عبارتند از:
- برچسب زدن
- قضاوت و پیشداوری کردن
- درشت نمایی
- ریز نمایی
- نصیحت کردن
- سرزنش کردن
- غفلت کردن
- به رخ کشیدن
تاثیر روابط بین فردی موثر
پژوهش‌های روان شناختی، در مورد اهمیت روابط بین فردی موثر، به نتایج زیر رسیده اند:
- اثر مستقیم روی سلامت روانی دارد
- تندرستی و سلامت جس‌می‌به همراه می‌آورد
- به رشد شخصی و هویت یابی افراد کمک میکند
- باعث مقابله سازنده با استرس می‌گردد
- بهره وری شغلی و موفقیت را افزایش می‌دهد
- خود شکوفایی به همراه دارد.
- کیفیت زندگی را افزایش می‌دهد
عوامل تأثیرگذار در روابط بین فردی
مهم ترین عوامل تأثیرگذار در روابط بین فردی به این شرح است:
۱- گوش دادن فعال
گوش دادن فعال، مهارتی است که به فرد کمک میکند به پیام‌های کلا‌می‌و غیرکلا‌می‌گوینده توجه نماید تا درک معانی و فهم احساسات دقیق تر حاصل شود.
۲- اهمیت دادن
یعنی بتوانیم به احساس، نیازها، و خواسته‌های فرد مقابل، توجه نشان دهیم.
۳- سؤال کردن
پرسیدن، علاوه بر شفاف سازی پیام، موجب برانگیختن تفکر افراد می‌گردد.
۴- احترام گذاشتن
یعنی پذیرفتن و گرا‌می‌داشتن بی قید و شرط دیگران.
یکی از نشانه‌های احترام گذاشتن، رعایت قواعد و مقررات موقعیتی است که در آن قرار می‌گیریم.
۵- ابراز وجود
ابراز وجود، شامل بیان افکار، احساس، اعتقادها و حقوق خویش است، به نحوی که در دیگران ایجاد مقاومت و ناراحتی ننماید. بدیهی است افراد خجالتی و کمرو در ابراز وجود، بیش از دیگران با مشکل مواجه هستند.
۶- نه گفتن
مهارتی است که فرد بتواند در مقابل درخواست نابجای دیگران، از کلمه “نه” استفاده کند. کسانی که از قدرت “نه گفتن” عاجز باشند، همواره در روابط بین فردی خود با مشکل مواجه شده و از ارتباط خود، احساس امنیت و خرسندی نمی‌کنند.
۷- کار گروهی
از ویژگی‌های کار گروهی، تقویت همکاری، هم فکری، همدلی و هماهنگی بیش تر بین اعضای گروه است.
بایدها و نبایدها در زندگی مشترک
بایدها در زندگی مشترک
رفتار منطقی:
رفتار منطقی، یکی از اساسی ترین مهارت‌ها در زندگی مشترک است.
رفتار منطقی، رفتاری است که منافع خانواده بر منفعت فردی ارجحیت داشته باشد. انصاف در رفتارها اصل قرار داده شود و قضاوت بی طرفانه ضورت گیرد.
این امر فقط به صبوری، حوصله و تامل نیاز دارد.
خوش بینی:
از همسرتان به قدری توقع داشته باشید که او از پس آن برآید.
نسبت به وی خوش بین باشید؛ زیرا داشتن نگاه خوش بینانه به زندگی مشترک و همسر، باعث ایجاد آرامش و افزایش محبت و عاطفه در زندگی مشترک می‌شود.
خوش قولی:
یکی دیگر از بایدها در زندگی مشترک به ویژه زمانی که زوج‌ها در سال‌های اول زندگی مشترک هستند، خوش قولی است.
بهتر است برای وعده‌ها و قول‌هایتان، ارزش قایل شوید و خود را برای تحقق آن، مسوول بدانید.
خوش قولی نشانه تعهد و احساس مسوولیت طرفین به یکدیگر است.
صداقت وراستگویی:
صداقت و راستگویی، از بزرگ ترین سرمایه همسران در زندگی مشترک است.
فراموش نکنید حتی اگر حقیقت به نفع شما نباشد، برای جلوگیری از لطمه به زندگی مشترک، بهتر است صداقت و راستگویی را پیشه کنید.
شکی نیست که پایبندی به ارزش‌های دینی از سوی زوج‌ها، به استحکام و دوام زندگی مشترک می‌انجامد و نباید از آن غافل بود.
نبایدها در زندگی مشترک
تکرارنکردن خطا:
اگرچه نمی‌توان هیچ انسانی را یافت که در زندگی مشترک خطا نکرده باشد؛ اما این خطا نیست که بنیان زندگی را سست میکند، بلکه تکرار خطا و جبران نکردن آن است که باعث می‌شود زوج‌ها در طول زمان از یکدیگر دلسرد شوند.
بعضی همسران در زندگی مشترک، خود را عقل کل می‌دانند و به سخن و پیشنهاد همسرشان، کوچک ترین اعتنایی نمی‌کنند. بهتر است با متانت و صداقت بپذیرید که همسرتان در برخی کارها شایسته تر است و شایستگی او را مورد ستایش قرار دهید.
فرمان ندادن:
فرمان ندهید و خانه را به پادگان تبدیل نکنید. متوجه باشید که خانه محل تبادل عشق و محبت است، نه کانون یکه تازی و فرمانروایی یک نفر. بهتر است به جای اعمال و رفتارهای دست و پاگیر و اندیشیدن به امور نامطلوب، انرژی خود را صرف توجه به همسر و خانواده کنید.
مقایسه نکردن:
هرگز زندگی خود را با دیگران مقایسه نکنید و بدانید زندگی هرکس، مطابق سلیقه و نگرش و درایت وی شکل می‌گیرد. بنابراین مسوولیت آن چه را در زندگی مشترک رخ می‌دهد، به عهده بگیرید و آن را به گردن همسرتان نیندازید.
مقابله به مثل نکردن:
هرگز مقابله به مثل نکنید و به جای رفتارهای تلافی جویانه، رفتار مناسب با شرایط را در پیش بگیرید و در موقعیت مناسب، رفتار اشتباه همسرتان را به وی متذکر شوید.
انگشت نگذاشتن روی نقاط ضعف:
هر فردی، بدون شک نقاط ضعفی دارد. آشکار و برجسته کردن این نقاط ضعف، باعث ایجاد کدورت در زندگی می‌شود. هرگز از نقاط ضعف همسرتان به عنوان ابزاری برای به سکوت کشاندن یا شکست دادن او در مراحل مختلف زندگی، استفاده نکنید.
